3 loại sữa cho trẻ sinh non bạn cần biết

Trẻ sinh non cần một chế độ dinh dưỡng đặc biệt để có thể phát triển tốt trong những ngày đầu đời. Vậy bạn cần biết những gì để chọn sữa cho trẻ sinh non, cùng tìm hiểu trong bài viết này nhé!

Một vài khái niệm sau sẽ giúp bạn đọc bài viết dễ dàng hơn:

• Trẻ sinh non là khi con chào đời trước 37 tuần tuổi thai.
• Trẻ sinh nhẹ cân là khi cân nặng lúc sinh của con dưới 2,5kg.
• Trẻ sinh non hoặc có cân nặng lúc sinh thấp sẽ có tốc độ tăng trưởng chậm hơn so với trẻ bình thường, do đó con cần một chế độ dinh dưỡng đặc biệt.
• Sữa công thức là sản phẩm được chế biến chủ yếu từ sữa bò và thành phần dinh dưỡng gần giống với sữa mẹ.

Bây giờ cùng tìm hiểu xem trẻ sinh non cần được nuôi ăn như thế nào nhé!

Trẻ sinh non có gì đặc biệt

Sinh non đồng nghĩa với việc con chào đời sớm hơn dự kiến, lúc này các cơ quan chưa trưởng thành đầy đủ để thích nghi với cuộc sống ngoài bụng mẹ. Do đó, trẻ sinh non sẽ gặp một số khó khăn trong quá trình nuôi dưỡng:

• Trẻ không bú mẹ hoặc bú bình được, con sẽ cần đặt ống vào dạ dày để ăn sữa. Điều này thường gặp ở trẻ sinh non dưới 32 tuần hoặc cân nặng lúc sinh dưới 1800 gram.
• Hệ miễn dịch chưa hoàn thiện nên trẻ dễ bị nhiễm trùng, đặc biệt là viêm ruột.
• Trẻ thường mắc các bệnh khác khiến việc nuôi dưỡng càng khó khăn hơn.
• Con cần mức năng lượng cao hơn bình thường để đạt được tốc độ tăng trưởng phù hợp.

Sữa cho trẻ sinh non

Trẻ sinh non có thể được nuôi dưỡng bằng ba nguồn sữa chính:

• Sữa mẹ.
• Sữa công thức chuyên biệt dành cho trẻ sinh non.
• Sữa mẹ hiến tặng.

Đọc thêm: Mách bạn biết trẻ sơ sinh cần bao nhiêu sữa mỗi ngày.

Sữa mẹ

Sữa mẹ được khuyến cáo là lựa chọn hàng đầu để nuôi dưỡng trẻ sinh non vì có nhiều lợi ích:

• Kích thích hệ nội tiết của trẻ giải phóng hóc môn cần thiết cho chuyển hoá và tăng trưởng thể chất.
• Hỗ trợ phát triển các lợi khuẩn đường ruột như Bifidobacteria và Lactobacilli.
• Cung cấp các axit béo cần thiết cho sự phát triển thị giác và trí não của trẻ.
• Giảm nguy cơ nhiễm trùng, đặc biệt là bệnh viêm ruột hoại tử.

Tuy nhiên, nuôi dưỡng trẻ sinh non bằng sữa mẹ có một số khó khăn sau:

• Mẹ có con sinh non thường bị chậm tiết sữa.
• Trẻ sinh non có lực bú yếu và dễ mệt sau khi bú. Người mẹ có thể lầm tưởng trẻ ngừng bú do đã no (nguyên nhân thực sự là trẻ mệt) nên ngừng cho con bú.
• Sữa mẹ có thể không cung cấp đủ năng lượng và protein cho con. Đặc biệt, hàm lượng protein trong sữa mẹ sẽ giảm dần sau 2 tuần tuổi đầu tiên.

Đọc thêm: Trẻ sinh non có nuôi bằng sữa mẹ được không.

Hỗ trợ nuôi con bằng sữa mẹ

Vậy người mẹ và bác sĩ cần làm gì để khắc phục những khó khăn trên?

Để tăng lượng sữa cho trẻ sinh non, bạn có thể áp dụng phương pháp da kề da – đặt trẻ tiếp xúc trực tiếp với ngực của mẹ. Phương pháp này đã được chứng minh giúp tăng lượng sữa và tăng thời gian cho con bú. Những phương pháp truyền thống như cháo chân giò gạo nếp, ý dĩ cũng có tác dụng tăng tiết sữa.

Nếu con không bú được và phải nuôi ăn bằng ống thông dạ dày, người mẹ vẫn nên vắt và trữ sữa 8 – 10 lần/ngày trong 2 tuần đầu hoặc cho đến khi con có thể bú mẹ.

Nếu con không tăng cân đủ hoặc bác sĩ đánh giá sữa mẹ là không đủ cho sự phát triển, trẻ sẽ cần một chế độ dinh dưỡng giàu năng lượng hơn. Có hai cách:

• Dùng sữa công thức dành cho trẻ sinh non.
• Dùng sản phẩm làm giàu sữa (human milk fortifier).

Sữa công thức dành cho trẻ sinh non (preterm formula)

Sữa công thức dành cho trẻ sinh non có nhiều điểm khác biệt so với sữa mẹ và sữa công thức thông thường:

Về mức năng lượng

• Sữa mẹ và sữa công thức thông thường (dành cho trẻ đủ tháng) có mức năng lượng là 20 Kcal/oz.
• Chỉ số này ở sữa công thức dành cho trẻ sinh non là 22 – 24 Kcal/oz.

Về thành phần protein

• Hàm lượng protein trong sữa mẹ là 1.5 – 2.2 g/dL thấp hơn sữa công thức dành cho trẻ sinh non (2.2 – 3.3 g/dL).
• Sữa mẹ có chứa protein từ sữa người, ngược lại sữa công thức chứa protein từ sữa bò.
• Sữa công thức dành cho trẻ sinh con có tỷ lệ hai loại protein whey:casein là 80:20, giống với sữa mẹ nên dễ tiêu hoá hơn.
• Sữa công thức thông thường có tỷ lệ whey:casein là 60:40 nên khó tiêu hoá hơn.

Về thành phần đường (carbohydrate)

• Hàm lượng đường trong sữa mẹ nhìn chung là thấp hơn so với sữa công thức dành cho trẻ sinh non (7.0 – 7.3 g/dL so với 7.0 – 10.9 g/dL).
• Sữa mẹ có thành phần đường chủ yếu là lactose (chiếm hơn 70%). Tuy nhiên, nhiều trẻ sinh non không thể tiêu hoá loại đường này. Do đó, sữa công thức dành cho trẻ sinh non có thể thay thế một phần đường lactose bằng đường bắp hoặc các chuỗi glucose ngắn.

Như vậy, sữa công thức dành cho trẻ sinh non có mức năng lượng và hàm lượng các chất dinh dưỡng cao hơn so với sữa mẹ. Bạn có thể dùng phối hợp cả hai loại sữa. Ví dụ trong một ngày cho con bú 2 cữ sữa công thức giàu năng lượng kèm 6 cữ sữa mẹ. Hãy đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được tư vấn về cách dùng sữa cao năng lượng nhé.

Đọc thêm: Chọn sữa công thức cho bé qua 3 bước đơn giản.

Sữa mẹ hiến tặng

Sữa mẹ hiến tặng là một giải pháp hữu ích trong trường hợp người mẹ không thể cho con bú (do mẹ không có sữa hoặc do mẹ/con mắc bệnh). Tuy nhiên, có một số điều bạn cần biết khi dùng nguồn sữa này:

• Sữa hiến tặng phải trải qua quá trình tiệt trùng để giảm nguy cơ gây bệnh cho trẻ sơ sinh. Quá trình này làm thay đổi tính chất của sữa.
• Sữa hiến tặng có hàm lượng protein, axit béo thấp hơn sữa mẹ. Hoạt tính của các enzym có lợi cũng suy giảm.

Cũng tương tự như sữa mẹ, nếu trẻ không nhận đủ chất dinh dưỡng từ sữa hiến tặng, bác sĩ sẽ khuyên bạn áp dụng một chế độ dinh dưỡng giàu năng lượng đã đề cập ở trên.

Lời kết

Chăm sóc cho trẻ sinh non là một hành trình đầy khó khăn. Tuy nhiên, cộng đồng luôn sẵn sàng hỗ trợ cho bạn. Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để có được có được sự lựa chọn tốt nhất về dinh dưỡng cho con nhé!