7 nhóm bệnh thường gặp ở trẻ sinh non
Trong bài viết này, bạn sẽ tìm hiểu về những bệnh thường gặp ở trẻ sinh non. Mục đích của việc này là:
- Giúp bạn có một cái nhìn thực tế về sức khỏe của con.
- Bạn sẽ có sự chuẩn bị tốt cho những gì sắp diễn ra.
- Phát hiện sớm bệnh và điều trị, hoặc chí ít là giúp bạn có một thái độ tích cực hơn khi chăm sóc con.
Những bệnh thường gặp ở trẻ sinh non
Sinh non khiến cho quá trình phát triển của con bị gián đoạn. Bé phải chào đời dù chưa đủ khả năng thích nghi với cuộc sống ngoài bụng mẹ. Điều này khiến bé có nguy cơ mắc nhiều bệnh, có thể chia thành 2 nhóm:
- Bất thường chức năng của các cơ quan.
- Bất thường trong phát triển thế chất, tâm thần và vận động.
Bất thường chức năng các cơ quan
Sinh non ảnh hưởng xấu đến tất cả các hệ cơ quan của bé. Sau đây là những bệnh thường gặp mà con bạn có thể đối mặt, theo thứ tự từ trên xuống dưới:
Bệnh về não
Một số trẻ sinh non bị chảy máu bên trong não (xuất huyết não thất). Chảy máu nhẹ thường không gây ảnh hưởng đáng kể đến chức năng não. Tuy nhiên, nếu xuất huyết quá nhiều có thể gây chậm phát triển tâm thần và vận động.
Điều trị: có thể dùng thuốc hoặc phẫu thuật, tùy vào độ nặng của bệnh.
Bệnh về mắt
Hay còn gọi là bệnh lý võng mạc sinh non (võng mạc là nơi tiếp nhận ánh sáng giúp ta nhìn được). Bệnh làm võng mạc sưng phù, xơ sẹo và bong tróc. Nếu không điều trị có thể gây mù vĩnh viễn.
Điều trị: bác sĩ chuyên khoa mắt sẽ dùng nhiều cách khác nhau như phẫu thuật, laser để loại bỏ mạch máu bất thường và giảm bong tróc võng mạc.
Bệnh về tai
Trẻ sinh non có thể bị mất hoặc giảm thích lực. Nguyên nhân gây bệnh đến nay vẫn chưa được hiểu rõ. Các dấu hiệu cho thấy trẻ bị giảm thính lực là:
- Không xoay đầu hoặc giật mình khi nghe tiếng động lớn.
- Không bắt chước ngôn ngữ.
- Không bập bẹ khi lớn hơn 9 tháng tuổi.
- Đọc thêm:
Điều trị: tùy nguyên nhân mà cách điều trị có thể khác nhau như phẫu thuật, đặt ống trong tai hoặc cấy ốc tai.
Bệnh về phổi
Trẻ sinh non rất dễ bị suy hô hấp ngay sau sinh nên cần thở oxy. Thở oxy quá lâu cũng khiến phổi bị tổn thương. Bé có thể bị viêm phổi tái phát nhiều lần hoặc bắt buộc phải thở oxy liên tục.
Điều trị: kháng sinh, thở oxy với liều lượng hợp lý và tập vật lý trị liệu là những cách điều trị chính.
Bệnh về tim
Dị tật tim bẩm sinh thường gặp ở trẻ sinh non hơn trẻ sinh đủ tháng. Các dị tật này khiến tim không thể bơm máu đi nuôi cơ thể một cách bình thường. Lâu dài không điều trị có thể gây suy tim, giảm oxy máu.
Điều trị: hiện đã có rất nhiều tiến bộ trong điều trị bệnh tim bẩm sinh. Dùng thuốc và phẫu thuật có thể điều trị hoàn toàn nhiều dị tật. Hãy luôn nhớ rằng, phát hiện và can thiệp sớm luôn là điều quan trọng nhất.
Bệnh nhiễm trùng
Trẻ sinh non rất dễ bị nhiễm trùng, ngay từ lúc mới sinh cho đến khi lớn lên. Con có thể nhập viện nhiều lần vì viêm phổi, viêm ruột và nhiều bệnh khác. Nhiễm trùng quá thường xuyên sẽ ảnh hưởng đến tính mạng và sự phát triển của bé.
Vậy làm gì để phòng ngừa nhiễm trùng cho trẻ sinh non? Tiêm chủng đầy đủ + giữ vệ sinh + rửa tay là những cách dễ thực hiện mà cực kỳ hiệu quả.
Chậm phát triển tâm thần – vận động
Tức là trẻ chậm phát triển các kỹ năng nhận thức, giao tiếp và vận động. Cụ thể là:
- Không mỉm cười, không giao tiếp cử chỉ với cha mẹ.
- Chậm nói.
- Chưa biết lật, bò, ngồi, đi, đứng.
Bên cạnh đó, trẻ sinh non cũng có nguy cơ cao mắc các bệnh tâm thần như:
- Rối loạn phổ tự kỷ.
- Rối loạn hành vi.
- Tăng động giảm chú ý.
Vậy tại sao bạn phải quan tâm đến vấn đề này?
- Chậm phát triển tâm thần – vận động khá phổ biến ở trẻ sinh non.
- Tuy nhiên, vấn đề này ít được cha mẹ quan tâm hoặc bị xem nhẹ.
- Cha mẹ thường là người đầu tiên phát hiện vấn đề này.
- Phát hiện sớm, can thiệp sớm giúp con có thể hòa nhập với xã hội như một người bình thường.
Lời kết
Tại bệnh viện, bác sĩ là người điều trị cho bé. Nhưng ở nhà, cha mẹ là người quyết định hoàn toàn tương lai của trẻ sinh non qua bằng những việc đơn giản: theo dõi kỹ lưỡng, phát hiện sớm các bất thường, quyết định đưa con đi khám bệnh và quyết tâm theo đuổi quá trình điều trị lâu dài.
Bài viết tin rằng, biết những gì có thể xảy ra là bước đầu tiên trong chuỗi các hành động nhằm mang đến cho các bé sinh non những điều tốt nhất.
- Outpatient Care of the Premature Infant – https://www.aafp.org/pubs/afp/issues/2007/1015/p1159.html
- Patient education: When a baby is born premature (The Basics)- https://www.uptodate.com/contents/when-a-baby-is-born-premature-the-basics
- Common questions about outpatient care of premature infants – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25250998/
- Primary care issues for the healthy premature infant – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16962433/
- The medically complex premature infant in primary care – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17071367/