Chọn sữa công thức cho bé qua 3 bước đơn giản
Bạn đang hoang mang không biết nên chọn loại sữa công thức nào cho con vì trên thị trường có rất nhiều nhãn hiệu. Bên cạnh đó, mỗi người lại đưa ra một lời khuyên khác nhau. Vậy làm sao để chọn sữa công thức cho bé một cách đơn giản và khoa học? Bài viết sẽ giúp bạn có câu trả lời nhé.
Key takeaways
- 3 bước đơn giản để chọn sữa công thức cho bé là: đầu tiên chọn dựa trên ba thành phần chính (đường, đạm, béo).
- Tiếp đến chọn loại sữa phù hợp với tình trạng sức khoẻ đặc biệt của con.
- Cuối cùng là quan tâm đến những thành phần mới như DHA, HMOs, lactoferrin, probiotic nếu có khả năng tài chính.
Một thái độ đúng
Khi chọn sữa công thức cho bé, cha mẹ mong muốn điều gì?
- Đầu tiên có lẽ là sản phẩm phải an toàn, không ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ lâu dài của con.
- Tiếp đến, sữa cung cấp đủ dinh dưỡng, giúp con tăng cân đều đặn.
- Ngoài ra, sữa còn mang đến nhiều lợi ích khác như giúp phát triển trí não, sáng mắt hoặc phát triển hệ khuẩn đường ruột.
- Và cuối cùng là giá cả phù hợp với điều kiện kinh tế gia đình.
Nắm được tâm lý trên, các thương hiệu tạo ra nhiều loại sản phẩm khác nhau cùng lời quảng cáo về các ưu điểm. Sự đa dạng này ít nhiều khiến bạn băn khoăn không biết mình đã chọn cho con loại sữa tốt nhất hay chưa.
Bạn cần hiểu rằng không có loại sữa công thức nào hoàn hảo, không có sữa công thức tốt/kém và không có lựa chọn sai. Hiện các nghiên cứu khoa học vẫn chưa xác định được thương hiệu nào là tốt nhất. Nhiệm vụ của bạn là chọn một loại sữa phù hợp với nhu cầu của con và gia đình, và bài viết này sẽ hỗ trợ cho bạn.
Bước 1: bắt đầu từ những thành phần cơ bản
Bạn có lẽ nên lờ đi nhãn hiệu dán ở mặt trước sản phẩm, chúng đầy lời quảng cáo có cánh và không một tổ chức nào kiểm chứng những điều này. Thay vào đó, hãy tập trung vào ba thành phần chính: đạm, carbohydrate (đường) và chất béo.
Protein – Đạm
Đây là thành phần quan trọng tạo nên sữa công thức. Nhãn thành phần sẽ cho bạn biết đạm trong sữa có nguồn gốc từ đâu. Nhìn chung, đạm có thể là đạm sữa bò và đạm thực vật (đậu nành, gạo).
Điều này có gì quan trọng:
- Đạm từ sữa bò là phổ biến và dễ dung nạp nhất. AAP* và ESPGHAN** khuyến cáo sữa công thức từ đạm sữa bò nên là lựa chọn đầu tiên để nuôi dưỡng trẻ (1) (5).
- Sữa có đạm từ thực vật như đậu nành hoặc gạo thường chỉ dành cho trẻ có các vấn đề sức khoẻ đặc biệt. Bạn sẽ cần bác sĩ tư vấn cách sử dụng và giám sát trong suốt quá trình. Hãy nhớ đây không phải là lựa chọn đầu tiên khi mua sữa công thức cho con.
Ngoài ra, thành phần đạm sữa bò còn chia thành ba loại:
- Không thuỷ phân: tức là sữa công thức thông thường, đạm được giữ nguyên mà không cắt nhỏ.
- Thuỷ phân: đạm trong sữa được cắt thành những mảnh nhỏ để giảm dị ứng. Loại sữa này thường dùng cho trẻ bị dị ứng đạm sữa bò. Bạn sẽ thấy nhãn hiệu có ghi sữa giảm dị ứng (hypoallergenic).
- Sữa công thức thuỷ phân giảm dị ứng không phải là lựa chọn đầu tiên dành cho con. Loại sữa này chỉ được sử dụng khi được bác sĩ khuyến cáo.
- Đọc thêm: Dị ứng sữa bò – Cha mẹ cần làm gì.
Đọc nhãn hiệu
Đọc nhãn thành phần để xác định nguồn gốc đạm. Sữa từ đạm sữa bò nên là lựa chọn đầu tiên. Đạm từ đậu nành và gạo nên dùng cho trẻ có vấn đề sức khoẻ đặc biệt.
Đọc nhãn hiệu trước lon sữa để xác định sữa giảm dị ứng (hypoallergenic), nếu con bạn bị dị ứng đạm bò.
Carbohydrate – Đường
Carbohydrate trong sữa có nhiều loại như lactose, sucrose hoặc tinh bột; trong đó đường lactose là phổ biến nhất. Nếu con của bạn khoẻ mạnh và không có vấn đề sức khoẻ nào đặc biệt, sữa công thức chứa lactose nên là lựa chọn đầu tiên cho con.
Trong một số trường hợp, bác sĩ sẽ chỉ định cho trẻ dùng sữa giảm lactose (lactose reduced):
- Trẻ sinh non, hệ tiêu hoá chưa có đủ enzym để tiêu hoá lactose.
- Trẻ bị tiêu chảy kéo dài.
- Trẻ bị đầy hơi, quấy khóc về đêm.
Những loại đường khác sẽ được thêm vào để thay thế lactose, có hai loại chính là sucrose và glucose. Cả hai loại đường này đều an toàn cho con.
Đọc nhãn hiệu
Đọc nhãn thành phần để xác định thành phần đường chính yếu có phải lactose hay không.
Nếu thành phần chính là đường sucrose và glucose, đây là sữa giảm lactose.
Fat – Chất béo
Chất béo trong sữa công thức có nguồn gốc từ dầu thực vật như dầu hướng dương, dầu cọ, dầu nành. Tất cả những thành phần trên đều an toàn cho trẻ, do đó không có nhiều lưu ý về thành phần chất béo khi chọn sữa công thức cho bé.
Một số loại dầu có thể làm giảm hấp thu canxi ở ruột, khiến canxi lắng đọng làm phân cứng. Đây là một trong số những nguyên nhân khiến trẻ bị táo bón khi dùng sữa công thức. Nếu bạn nhận thấy phân của con cứng, khó đi tiêu khi dùng một loại sữa; bạn có thể chuyển sang một nhãn hiệu khác để cải thiện tình trạng của con.
Bước 2: bé có tình trạng sức khoẻ đặc biệt không
Như vậy, bạn đã biết cách chọn sữa công thức cho bé dựa trên những thành phần cơ bản như đạm, đường, béo. Nếu con có một vấn đề sức khoẻ nào đó, hãy đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được tư vấn về loại sữa cần dùng. Dưới đây bài viết sẽ giới thiệu cho bạn một số trường hợp thường gặp.
Trẻ hay trào ngược, nôn trớ
Hiện trên thị trường có nhiều nhãn hiệu sữa cho trẻ nôn trớ (Ví dụ như similac for spit up). Loại sữa này thường có thành phần đạm là casein, vốn khó tiêu hơn và khiến sữa “đặc” hơn, nhờ đó góp phần giảm trào ngược.
Đọc thêm: Sữa công thức chống trào ngược có an toàn cho bé không.
Trẻ bị chàm sữa (viêm da cơ địa)
Theo Học viện Da liễu Hoa Kỳ, bác sĩ có thể xem xét cho trẻ dùng sữa giảm dị ứng nếu con có nguy cơ cao bị viêm da cơ địa. Những loại sữa có thể dùng cho con là sữa thuỷ phân một phần, hoàn toàn hoặc sữa axit amin.
Đọc thêm: Sữa thuỷ phân giảm dị ứng – Bạn cần biết những gì.
Trẻ bị táo bón
Nếu trẻ bị táo bón kéo dài, bác sĩ có thể chọn sữa công thức không chứa dầu cọ (palm oil) cho con. Dầu cọ khiến phân cứng và khó đi tiêu hơn.
Bước 3: xem xét những thành phần mới
Bên cạnh những thành phần chính như đường, đạm, béo; nhà sản xuất còn thêm vào các chất khác như DHA, HMOs, lactoferrin, probiotic…Quan điểm của bài viết dành cho những thành phần này là:
- Hãy cẩn thận với quảng cáo. Hầu hết những lợi ích được đề cập trên nhãn hiệu (ví dụ như DHA giúp trí não phát triển) không có bằng chứng khoa học đủ mạnh ủng hộ.
- Bạn nên lựa chọn sữa công thức cho bé dựa trên ba thành phần đường, đạm, béo; sau đó mới đến các thành phần mới và “hấp dẫn” nêu trên.
- Sữa được bổ sung thêm nhiều thành phần mới thì sẽ mắc hơn. Nếu bạn không đủ tiền để mua, những loại sữa cơ bản vẫn là một lựa chọn tốt cho con.
* AAP: Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ – American Academy of Pediatrics.
** ESPGHAN: Hiệp hội Tiêu hoá – Gan mật và Dinh dưỡng Châu Âu – European Society for Paediatric Gastroenterology Hepatology and Nutrition
- Pediatric nutrition, 8th edition – Formula Feeding of Term Infants – https://publications.aap.org/aapbooks/book/667/Pediatric-Nutrition
- Pediatric Nutrition in Practice, 2nd edition – Formula Feeding – https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5555073/
- https://www.healthychildren.org/English/ages-stages/baby/formula-feeding/Pages/Choosing-an-Infant-Formula.aspx
- https://www.healthline.com/health/parenting/baby-formula-guide-how-to-choose-the-right-kind-for-your-kid
- Infant Formulae: From ESPGAN Recommendations Towards ESPGHAN-coordinated Global Standards – https://journals.lww.com/jpgn/fulltext/2005/11000/infant_formulae__from_espgan_recommendations.5.aspx#:~:text=From%20the%20safety%20point%20of,fatty%20acids%20and%20erucic%20acid.