Dị ứng đạm sữa bò – Dễ hiểu cho cha mẹ

Con của bạn nôn ói, tiêu chảy, quấy khóc hoặc tiêu ra máu sau khi uống sữa công thức. Bạn đưa con đến gặp bác sĩ và trẻ được chẩn đoán dị ứng đạm sữa bò. Vậy đây là bệnh gì, tại sao bé bị dị ứng và bệnh có nguy hiểm không?

Key takeaways

• Protein casein và whey là nguyên nhân gây nên tình trạng dị ứng đạm sữa bò.
• Các biểu hiện thường gặp khi dị ứng đạm sữa bò là: nôn ói, tiêu chảy, đau bụng, tiêu phân nhầy máu, khò khè, khó thở sau khi dùng sữa bò (hoặc sữa công thức).
• Trẻ có thể sốc phản vệ do đạm sữa bò, đe doạ tính mạng trong vòng vài phút nếu không được xử trí kịp thời.
• Hãy nghĩ đến dị ứng đạm sữa bò khi con bị ốm (bất kể triệu chứng là gì) sau khi dùng sữa.

Đạm sữa bò có trong thực phẩm nào?

Sữa bò được dùng để chế biến nhiều loại thực phẩm khác nhau, gần gũi nhất là sữa công thức cho trẻ sơ sinh. Ngoài ra còn có sữa tươi, kem, phô mai, yaourt và nhiều loại bánh. Tất cả các loại thực phẩm này đều cần thiết trong chế độ dinh dưỡng của trẻ.

Trong sữa công thức, đạm (protein) sữa bò được chế biến sao cho dễ tiêu hơn. Ngoài ra, nhà sản xuất còn bổ sung một số chất để đảm bảo thành phần dinh dưỡng giống sữa mẹ hết sức có thể.

Đạm sữa bò có hai loại chính: casein và whey. Trẻ có thể dị ứng với hai loại protein này gây nên tình trạng dị ứng đạm sữa bò.

Đọc thêm: Kết hợp sữa mẹ và sữa công thức sao cho đúng cách.

Bạn cũng cần biết rằng dị ứng đạm sữa bò và bất dung nạp lactose là hai bệnh hoàn toàn khác nhau. Điểm chung là chúng khiến trẻ bị rối loạn tiêu hoá khi sử dụng sữa bò.

Tại sao trẻ bị dị ứng đạm sữa bò

Dị ứng là tình trạng cơ thể phản ứng quá mức với một chất cụ thể. Ví dụ, một người dị dị ứng cá sẽ bị nôn ói, đau bụng, tiêu chảy khi ăn cá.

Trên lý thuyết, chúng ta có thể dị ứng với tất cả mọi thứ, không thể đoán trước được, và đạm sữa bò là một trong số đó.

Ở trẻ em, đây là dị ứng thức ăn phổ biến nhất, ảnh hướng đến 2% trẻ. Người lớn cũng có thể dị ứng với đạm sữa bò, và một số trường hợp là do dị ứng sữa kéo dài từ lúc nhỏ.

Biểu hiện dị ứng đạm sữa bò

Bạn có thể nhận biết bệnh qua tổ hợp: tiếp xúc với sữa bò + biểu hiện dị ứng + xuất hiện đột ngột.

Tiếp xúc

Điều phân biệt dị ứng đạm sữa bò với dị ứng các chất khác là trẻ có tiếp xúc với sữa bò. Như đã đề cập ở trên, đạm sữa bò có trong:

• Sữa công thức.
• Sữa tươi.
• Các sản phẩm làm từ sữa như phô mai, yaourt.
• Và nhiều loại bánh, nước giải khát.

Biểu hiện dị ứng

Trẻ có triệu chứng phản vệ như:

• Da niêm: nổi mề đay.
• Hô hấp: khò khè, khó thở, tím tái.
• Tiêu hoá: nôn ói, đau bụng, tiêu chảy.
• Tim mạch: hạ huyết áp.
• Thần kinh: kích thích, lơ mơ.
• Phản vệ có thể khiến trẻ tử vong trong vòng vài phút nếu không được xử trí kịp thời (Đọc thêm: xử trí phản vệ ở trẻ em)

Hoặc các biểu hiện ít nguy hiểm hơn như:

• Viêm da cơ địa (chàm): đạm sữa bò là nguyên nhân phổ biến thứ hai gây viêm da cơ địa ở trẻ nhỏ.
• Viêm trực tràng: trẻ tiêu phân lẫn nhầy máu sau khi uống sữa công thức.
• Bệnh ruột do protein thức ăn: trẻ nôn ói và tiêu chảy nặng, gây mất nước.
• Trào ngược dạ dày thực quản.
• Táo bón.

Khởi phát đột ngột

Thời gian xuất hiện các triệu chứng sau khi dùng sữa càng ngắn thì càng gợi ý trẻ bị dị ứng đạm sữa bò.

Tuy nhiên cũng có các biểu hiện không xuất hiện ngay. Ví dụ trẻ có thể nôn ói, tiêu chảy, tiêu máu, chàm da nhiều giờ đến nhiều ngày sau khi dùng sữa.

Đọc thêm: Dị ứng sữa bò – Cha mẹ cần làm gì.

Bệnh có nguy hiểm không

Bệnh có nguy hiểm không

Thách thức lớn nhất là nhận biết trẻ bị dị ứng đạm sữa bò. Có rất nhiều nguyên nhân khiến trẻ nôn ói, tiêu chảy, đau bụng hoặc chàm da. Và dị ứng đạm sữa bò thường không được nghĩ đến đầu tiên.

Người thân và bác sĩ thường bỏ sót chi tiết quan trọng nhất – xuất hiện triệu chứng sau khi tiếp xúc với sữa bò. Khi bị bỏ sót, trẻ vẫn tiếp tục dùng sữa và hai hậu quả nghiêm trọng có thể xảy ra:

• Trẻ bị sốc phản vệ, tử vong trong vòng vài phút nếu không được xử trí.
• Trẻ nôn ói, tiêu chảy kéo dài. Hậu quả là trẻ bị mất nước, sụt cân và chậm lớn.
• Về lâu dài, cơ địa dị ứng với đạm sữa bò có thể khiến trẻ bị các bệnh dị ứng khác như hen, viêm mũi dị ứng.

Vậy bạn cần làm gì

• Theo dõi con trong quá trình dùng sữa công thức, đặc biệt là khi đổi sữa.
• Nhận biết sớm dấu hiệu của sốc phản vệ và đưa con đến bệnh viện nhanh nhất có thể.
• Hãy nghĩ đến dị ứng đạm sữa bò khi con bị ốm (bất kể triệu chứng là gì) sau khi dùng sữa.
• Khi bạn đã nghĩ đến dị ứng đạm sữa bò, hãy đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán chính xác và tư vấn về chế độ dinh dưỡng.
• Đọc thêm: Sữa thuỷ phân giảm dị ứng – Bạn cần biết những gì.