Probiotic trong thực phẩm lên men

Bạn có thể đã biết cách dùng thực phẩm lên men để bổ sung probiotic. Nhưng có phải tất cả sản phẩm lên men đều chứa probiotic? Chất lượng của chúng ra sao và bạn nên dùng thực phẩm hay thuốc? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết này nhé.

Key takeaways

  • Probiotic trong thực phẩm lên men cần còn sống và hoạt động thì mới có lợi cho sức khoẻ.
  • Không phải tất cả vi sinh vật có trong các thực phẩm lên men đều được coi là probiotic.
  • Cho trẻ sử dụng thực phẩm lên men nhìn chung là an toàn. Tuy nhiên, hãy chọn các sản phẩm được chế biến đúng cách.

Lợi khuẩn, probiotic, thực phẩm lên men là gì

Lợi khuẩn là những vi sinh vật cộng sinh trong cơ thể con người và mang đến nhiều lợi ích sức khoẻ. Chúng có thể là vi khuẩn, virus hoặc nấm men. Một số chủng lợi khuẩn thường gặp là Bifidobacterium, Lactobacillus, Enterococcus và Saccharomyces.

Nếu bạn bổ sung lợi khuẩn một cách chủ động bằng thức ăn hoặc thuốc (thực phẩm chức năng), chúng được gọi là probiotic. Một sản phẩm chứa vi sinh vật được gọi là probiotic khi có những đặc điểm sau (1):

  • Vi sinh vật đã được nghiên cứu kĩ lưỡng.
  • An toàn khi sử dụng cho con người.
  • Có bằng chứng khoa học khẳng định chủng vi sinh vật này có lợi cho sức khoẻ.
  • Sản phẩm phải chứa vi sinh vật còn sống và hoạt động.

Nguồn bổ sung probiotic thân thuộc nhất với chúng ta là thực phẩm lên men. Đây là các loại thức ăn được chế biến bằng cách tận dụng hoạt động lên men của vi sinh vật.

Đọc thêm: Probiotic là gì và vai trò với sức khoẻ của trẻ nhỏ

Lợi ích sức khoẻ của thực phẩm lên men

Thực phẩm lên men có thể là thức ăn hoặc nước uống. Một số loại thực phẩm lên men thường gặp là:

  • Yaourt.
  • Kefir.
  • Kim chi truyền thống.
  • Dưa cải muối.
  • Súp miso.
  • Phô mai.

Thực phẩm lên men thực sự mang đến nhiều lợi ích cho sức khoẻ. Ví dụ, ăn các sản phẩm lên men làm từ sữa như yaourt đã được chứng minh có thể (2):

  • Cải thiện khả năng tiêu hoá lactose.
  • Giúp kiểm soát cân nặng.
  • Cải thiện chỉ số huyết áp.
  • Giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, đái tháo đường và ung thư đại tràng.

Hầu hết thực phẩm lên men có chứa vi sinh vật còn sống, nhưng một số khác thì không. Quá trình tiệt trùng, nấu nướng hoặc thanh lọc có thể làm chết các vi sinh vật.

Các loại thực phẩm lên men có chứa vi sinh vật còn sống (3):

  • Yogurt
  • Kefir
  • Dưa cải muối không qua chế biến
  • Kim chi truyền thống.

Các loại thực phẩm lên men không chứa vi sinh vật còn sống (3):

  • Rượu và bia.
  • Sô cô la.
  • Bánh mì Sourdough.

Đọc thêm: Probiotic cho trẻ – Dùng sao cho đúng cách

Có phải mọi thực phẩm lên men đều chứa probiotic

Câu trả lời là không.

  • Quá trình chế biến thực phẩm có thể làm chết vi sinh vật.
  • Vi sinh vật không thể sống sót dưới tác động của axit dạ dày.
  • Thực phẩm có chứa vi sinh vật nhưng không thoả tiêu chí của probiotic.

Những lưu ý khi sử dụng probiotic

Nếu có dự định bổ sung probiotic bằng thực phẩm lên men, hãy đảm bảo chọn đúng các sản phẩm chứa vi sinh vật còn sống. Ngoài ra, bạn không nên chế biến thêm thực phẩm đã lên men.

Bạn cũng cần biết rằng, hiện chưa có bằng chứng khoa học cho thấy việc bổ sung probiotic hàng ngày cho trẻ hoàn toàn khoẻ mạnh là có lợi.

Cuối cùng, mỗi chủng vi sinh vật có đặc điểm sinh học khác nhau và có tác động khác nhau lên sức khoẻ con người. Hãy hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng bất kỳ loại probiotic nào cho con, đặc biệt là các loại thực phẩm chức năng bổ sung probiotic.

Đọc thêm: Mách bạn sự khác biệt giữa probiotic và prebiotic

  1. Criteria to Qualify Microorganisms as “Probiotic” in Foods and Dietary Supplements – https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7394020/
  2. Savaiano, D.A., & Hutkins, R.W. (2020). Yogurt, cultured fermented milk, and health: a systematic review. Nutrition Reviews, 79(5), 599-614 – https://academic.oup.com/nutritionreviews/article/79/5/599/5843523
  3. Gut Microbiota for Health (GMFH). (2018). New Gut Microbiota for Health infographic on fermented foods and gut microbiota. Retrieved March 8, 2021 – https://www.gutmicrobiotaforhealth.com/new-gut-microbiota-health-infographic-fermented-foods-gut-microbiota/
  4. https://cdhf.ca/health-lifestyle/probiotics-vs-fermented-foods/
  5. https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/the-benefits-of-probiotics