Sữa công thức từ đậu nành có an toàn cho trẻ không

Đối với phần lớn cha mẹ, sữa công thức từ đậu nành nghe khá lạ lẫm. Tuy nhiên trong một số trường hợp đặc biệt trẻ có thể sẽ dùng loại sữa này. Bài viết giúp bạn tìm hiểu thành phần sữa công thức từ đậu nành, liệu nó có an toàn không và bao giờ nên dùng cho trẻ.

Key takeaways

• Sữa công thức từ đậu nành chỉ nên dùng cho trẻ lớn hơn 6 tháng và không mắc bệnh nặng.
• Ba chỉ định rõ ràng nhất để sử dụng loại sữa này là: gia đình có truyền thống ăn chay, bất dung nạp lactose di truyền và tăng galactose máu.
• Sữa công thức từ đậu nành có thể sử dụng an toàn cho trẻ mà không ảnh hưởng đến phát triển giới tính, hành vi và hoạt động nội tiết.
• Loại sữa này không nên là lựa chọn đầu tiên trong trường hợp nuôi dưỡng trẻ thông thường.

Sữa công thức từ đậu nành là gì

Dù nghe lạ nhưng loại sữa này cũng khá phổ biến. Tại Hoa Kỳ, nó chiếm khoảng 20% thị trường sữa công thức.

Sữa công thức từ đậu nành (soy protein-based formula) có thành phần protein từ đậu nành. Ngược lại, hầu hết sữa bột thông thường có protein từ sữa bò.

Tương tự như sữa công thức thông thường, sữa từ đậu nành (1):

• Cung cấp cùng mức năng lượng (khoảng 20kcal/oz).
• Có chung thành phần chất béo từ dầu dừa, hướng dương hoặc dầu cọ.
• Bổ sung đầy đủ sắt và kẽm, là những khoáng chất cần thiết cho sự phát triển của con.
• Sữa cũng được bổ sung thêm DHA, AA hỗ trợ phát triển trí não và thị giác.

Hai điểm khác biệt lớn nhất của sữa công thức từ đậu nành là (1):

• Thành phần protein có nguồn gốc từ đậu nành.
• Sữa không chứa đường lactose. Hầu hết sữa bột thông thường có thành phần đường chủ yếu là lactose.

Sữa công thức từ đậu nành được sử dụng khi nào

Từ những khác biệt về thành phần nêu trên, bạn có thể đoán được sữa sẽ dùng cho trẻ gặp vấn đề về tiêu hoá protein sữa bò và đường lactose. Cụ thể là các bệnh lý:

• Bất dung nạp lactose di truyền (chỉ định rõ ràng).
• Tăng galactose máu (chỉ định rõ ràng).
• Dị ứng đạm sữa bò. Sữa thuỷ phân giảm dị ứng là lựa chọn hàng đầu, sau đó mới là sữa từ đậu nành.

Ngoài ra, sữa cũng dùng trong một số trường hợp khác:

• Gia đình cho truyền thống ăn chay, muốn sử dụng sản phẩm từ thực vật để bảo vệ môi trường.
• Trẻ bị tiêu chảy kéo dài gây bất dung nạp lactose thoáng qua. Một số nghiên cứu chỉ ra sử dụng sữa từ đậu nành giúp rút ngắn thời gian trẻ tiêu chảy (2).
• Một số cha mẹ dùng sữa đậu nành vì trẻ quấy khóc, khó nuôi, ọc ói khi sử dụng sữa công thức thông thường.

Dù là trường hợp nào, bạn cũng cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được tư vấn cách dùng sữa công thức từ đậu nành. Các bác sĩ sẽ quyết định có nên dùng hay không, theo dõi đáp ứng và sự phát triển của trẻ khi dùng sữa.

Sữa công thức từ đậu nành có nguy hiểm không

Có hai nguy cơ lớn nhất mà bạn cần quan tâm khi dùng sữa từ đậu nành cho con.

Nguy cơ từ isoflavones

Sữa từ đậu nành chứa nhiều isoflavones, một chất có cấu trúc giống với estrogen. Có thể bạn đã biết, estrogen là hóc môn thúc đẩy phát triển các đặc tính nữ giới. Trẻ nhỏ chủ yếu ăn sữa nên càng dễ tích tụ isoflavones hơn người lớn.

Có một số ý kiến cho rằng quá nhiều isoflavones có thể ảnh hưởng xấu đến:

• Phát triển giới tính.
• Phát triển hành vi.
• Chức năng miễn dịch.
• Chức năng tuyến giáp.

Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu dài hạn đã chỉ ra sữa bột từ đậu nành không hoặc chỉ ảnh hưởng rất ít đến phát triển giới tính, trí não và hoạt động nội tiết (3) (4).

Quá nhiều nhôm

Sữa công thức từ đậu nành có hàm lượng nhôm cao hơn đáng kể so với sữa mẹ và sữa công thức thông thường (1300 so với 65 ng/mL). Nhôm không có vai trò gì đối với sức khoẻ; ngược lại, nó có thể lắng đọng vào xương gây chậm phát triển thể chất và khiến thận phải hoạt động nhiều hơn.

Tuy nhiên, những nguy cơ trên chỉ đáng kể đối với trẻ sinh non thiếu tháng. Ở trẻ khoẻ mạnh đủ tháng thường không bị ảnh hưởng (1).

Bao giờ không nên dùng sữa công thức từ đậu nành

Sữa công thức từ đậu nành đã được sử dụng an toàn cho trẻ khoẻ mạnh trong hơn 100 năm (1). Tuy nhiên, các tổ chức dinh dưỡng lớn vẫn không khuyến cáo đây là lựa chọn hàng đầu để nuôi dưỡng trẻ (Đọc thêm: So sánh các loại sữa công thức – Dễ hiểu, dễ áp dụng)

Bạn không nên sử dụng sữa công thức từ đậu nành cho con chỉ vì một vài lời khuyên hoặc vì đó là hàng xách tay chất lượng cao.

Cuối cùng, sữa chỉ an toàn nhất khi dùng cho trẻ đủ tháng, khoẻ mạnh. Trẻ sinh thiếu tháng hoặc đang mắc bệnh nặng không nên dùng loại sữa này.