Trẻ thiếu vitamin – Mách bạn nguyên nhân và cách phòng tránh
Vitamin là thành phần dinh dưỡng quan trọng cho sự phát triển của trẻ. Tuy nhiên, một số sai lầm khi nuôi con trong những năm đầu đời có thể khiến trẻ thiếu vitamin. Vậy những sai lầm đó là gì, bạn có đang mắc phải không và làm thế nào để phòng tránh. Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết này nhé!
(Bài viết trình bày về các bệnh thiếu vitamin phổ biến ở trẻ em, đó là thiếu vitamin A, B1 và D)
Vitamin có nhiều trong loại thức ăn nào
Đọc thêm: Vitamin là gì và tại sao trẻ cần vitamin.
Hãy tìm hiểu về các nguồn thức ăn giàu vitamin để tránh bỏ sót khi nuôi con nhé.
Vitamin A
- Thức ăn từ động vật như thịt, cá, gan, sữa…dưới dạng retinol.
- Thức ăn từ thực vật như rau xanh, trái cây dưới dạng beta carotene.
Nhóm vitamin B
- Thịt, cá, trứng, sữa (bao gồm cả sữa mẹ và sữa bò).
- Các loại mầm đậu, rau tươi, ngũ cốc nguyên cám.
Nhóm vitamin D
- 80% tạo ra khi da tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. Ánh sáng chuyển tiền chất vitamin D thành dạng hoạt động để đưa vào máu sử dụng.
- 20% từ thức ăn, bao gồm thịt, cá, trứng, sữa và các loại nấm, đậu.
Bạn không cần phải nhớ tất cả. Chỉ đơn giản là kiểm tra lại thực đơn của con để xem trẻ có ăn thiếu nhóm thực phẩm nào không.
Thiếu hụt bất kỳ nhóm thực phẩm nào trong thời gian dài đều có thể khiến trẻ bị thiếu vitamin.
Đọc thêm: Mách bạn khi nào trẻ cần bổ sung vitamin
Sai lầm khi cho con bú
Nếu đã một lần làm mẹ, chắc chắn bạn đã trải qua cảm giác hoang mang khi phải tiếp thu nhiều kinh nghiệm về cách nuôi con. Phải ăn cái này, kiêng cái kia, phụ nữ mới sinh phải sinh hoạt ra sao cho đúng.
Tuy nhiên, không phải kinh nghiệm nào cũng đúng và một số gây hại cho trẻ.
Sau đây là những sai lầm phổ biến có thể khiến trẻ thiếu vitamin trong những năm đầu đời.
Bạn có đang mắc những sai lầm sau:
- Không biết sữa non là gì. Nghiên cứu cho biết 90% bà mẹ tại Việt Nam chưa biết tận dụng sữa non. Loại sữa này chứa hàm lượng vitamin A cao gấp nhiều lần sữa trưởng thành.
Đọc thêm: Sữa mẹ có màu gì và nó thay đổi ra sao.
- Khi mất sữa mẹ, bạn nuôi con bằng nước cháo, bột hoặc sữa đặc. Những thực phẩm này gần như không có vitamin A.
- Bạn ăn kiêng trong giai đoạn cho con bú. Nhiều bà mẹ giảm ăn thịt cá và các thực phẩm giàu chất béo. Điều này làm giảm lượng vitamin B1 trong sữa mẹ.
Chế độ ăn của mẹ ảnh hưởng đến hàm lượng chất dinh dưỡng trong sữa mẹ:
- Mẹ kiêng ăn dầu mỡ gây thiếu vitamin A, D, E, K.
- Thức ăn chủ yếu là cơm, ít rau, thịt, trứng, cá gây thiếu vitamin B1.
- Mẹ kiêng ăn hải sản gây thiếu canxi, phospho.
- Mẹ kiêng ăn thịt, lòng đỏ trứng, rau, trái cây làm thiếu sắt.
Đọc thêm: Bổ sung vitamin bằng thức ăn hay thuốc
Sai lầm khi cho con ăn dặm
Kiêng không cho con ăn chất béo vì sợ trẻ béo phì. Những thực phẩm giàu chất béo là nguồn cung cấp vitamin A và B. Trẻ cần chất béo và vitamin để phát triển não bộ. Con không cần một thể hình thon gọn như người lớn.
Dứt sữa mẹ và cho con ăn dặm quá sớm. Sữa mẹ chứa hầu hết các vitamin cần thiết cho trẻ. Và rất khó để thay thế nguồn dinh dưỡng này bằng các loại bột ăn dặm.
Đọc thêm: Trẻ mấy tháng ăn dặm là phù hợp.
Cho con ăn dặm nghèo nàn. Chủ yếu là bột ăn dặm, thiếu thịt, trứng, cá, rau và trái cây.
Đọc thêm: Bắt đầu ăn dặm nên ăn gì – Dễ hiểu cho người mới bắt đầu.
Mẹ và con cùng ở cữ trong phòng hoặc ở trong nhà quá nhiều. Như đã đề cập ở trên, 80% nguồn vitamin D được cung cấp khi da tiếp xúc với ánh sáng mặt trời.
Vậy cần làm gì để phòng ngừa
Thiếu vitamin A
- Nuôi con bằng sữa mẹ khi bạn có thể. Tận dụng nguồn sữa non, hãy nhớ rằng sữa non nên là thức ăn đầu tiên cho trẻ sơ sinh.
- “Tô màu cho bát bột, bát cháo” của trẻ bằng cách thêm rau xanh và trái cây vào chế độ ăn dặm.
- Cho trẻ uống vitamin A theo lịch của y tế địa phương.
Thiếu vitamin B1
- Tránh ăn kiêng cữ trong và sau khi sinh. Bạn không cần một chế độ ăn đặc biệt nào cả. Một buổi ăn đa dạng các loại thực phẩm là lựa chọn tốt nhất cho bạn và cho con.
- Áp dụng quy tắc số 4.
Không cho trẻ ăn dặm trước 4 tháng tuổi.
Cho trẻ ăn dặm đủ 4 nhóm thực phẩm: Đạm (tức thịt, cá, trứng), tinh bột, dầu mỡ, rau xanh – trái cây.
Thiếu vitamin D
- Bỏ các tập tục sai lầm như tránh nắng, tránh gió, kiêng cữ một số loại thức ăn.
- Tắm nắng cho mẹ và bé vào buổi sáng sớm, trong 10 – 30 phút. Lưu ý cho da trẻ tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
Lời kết
Đôi khi nuôi con một cách “tự nhiên” lại là lựa chọn tốt nhất. Và đôi khi những việc làm nhỏ như chăm sóc buổi ăn cho con, để con tiếp xúc với ánh sáng mặt trời sẽ giúp trẻ khoẻ mạnh và thông minh hơn trong tương lai. Hãy chăm lo cho những năm đầu đời của con để tạo nền tảng cho một chặng đường dài phía trước.
- Bệnh thiếu vitamin A – Giáo trình Nhi khoa – Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh.
- Bệnh thiếu vitamin B1 – Giáo trình Nhi khoa – Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh.
- Bệnh còi xương do thiếu vitamin D – Giáo trình Nhi khoa – Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh.
- https://www.who.int/health-topics/micronutrients#tab=tab_1
- https://www.cdc.gov/nutrition/micronutrient-malnutrition/micronutrients/index.html